Ses kirliliğinin insan sağlığı ve çevre üzerindeki olumsuz etkileri

Ses kirliliği, insanı rahatsız seviyede olan yüksek desibel olarak karşımıza çıkar. Kontrolsüz bir şekilde çevreye yayılan rahatsız edici ses seviyelerinin tümüne ses kirliliği şeklinde adlandırılır.

Ses kirliliği nedir?

Gürültü kirliliği ya da ses kirliliği olarak karşımıza çıkan bu durum, insanları ya da hayvanların yaşamını olumsuz etkileyen her türlü sese verilen isimdir. Makinelerden çıkan sesler, yoldan geçen araçların sesleri, yüksek sesle müzik. Ses kirliliğinin ortaya çıkışı günlük yaşamdan örnek verecek olursak, egzos sesleri, trafik sesleri, her türlü yüksek sesli araçlar, fabrikalardan çıkan sesler, yüksek sesli müzikler vb.

Ses kirliliğine neden olan etkenler nelerdir?

Trafikteki araçların motor, egzoz ve fren sesleri ve benzeri sesler.
Korna sesleri.
Acil durum sirenleri.
Yapım ve onarım çalışmaları
Ses sistemleri.
Fabrika-makine sesleri.
Bazı eşya ve ev aletlerinin çıkardığı sesler.
Hoparlör sesleri
Eğlence mekanları
Maç karşılaşmaları
Toplu şekilde gerçekleştirilen sosyal faaliyetler gibi faktörler ses kirliliğini oluşturur.

Ses – gürültü kirliliği nasıl önlenir?

Ses kirliliği önlenmesi için öncelikli olarak insanların bilinçlendirilmesi lazım. Yukarıda yer alan ses kirliliğini ortaya çıkaran sebeplerin pek çoğu insanların bilinçsiz bir şekilde ses oluşturulmasından kaynaklanmaktadır. Trafikteki araçların korna sesleri, yüksek sesle müzik, her türlü yüksek seslerin bir çoğu insan kaynaklıdır. İnsanların bilinçlendirilmesinin yanı sıra ses kirliliğini önlenmesi için gerekli yasaların çıkarılması ve var olanların düzenlenmesi olabilir.

Sanayileri yerleşim alanlarının dışına inşa etmek,
Şehir içi kornayı engellemek.
Hava alanlarını yerleşim yerinden uzağa kurmak.
Toplu taşımaya teşvik.
Yerleşim alanlarında ve halka açık yerlerde ses yükselten sistemlerin kullanımı sınırlandırmak veya kontrol altında tutmak.
Konutlarda televizyon ve yüksek ses çıkarabilen araçların ses seviyesinin yükseltilmesini engelleyen önlemler almak.
Motorlu taşıtlarda küçük motor kullanılmasına ve ses yalıtımı yapılmasına teşvik etmek.
Toplu taşıma araçlarında daha az ses çıkaran lastiklerin kullanılmasını sağlamak.
Yolların düşük gürültülü asfalt ile döşenmesini sağlamak.
Bisiklet kullanılmasına teşvik etmek.
İşyerlerinde gürültü seviyesini minimum seviyeye düşürmek.
Yeni inşa edilen binalara ses yalıtımı yapılmasını teşvik etmek.
Havai fişek gibi ani ve çok yüksek ses çıkaran patlayıcı maddelerin kullanılmasını engellemek.
Bireyleri ve kuruluşları ses kirliliği konusunda bilinçlendirmek.

Ses kirliliği insanları nasıl olumsuz etkileyebilir?

Ses kirliliğinin insan sağlığına etkileri nelerdir? Bu başlıkta ses kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki psikolojik ve fiziksel etkileri yer almaktadır.

Ses kirliliği ya da gürültü kirliliği neticesinde insanlarda bir takım fiziksel ve psikolojik bozukluklar meydana gelebilir.

Fizyolojik etkileri; Geçici ya da sürekli işitme kaybı, yüksek tansiyon, solunum dolaşım bozukluğu olabilir.

Psikolojik etkiler: Zihinsel etkinliğin azalmasına, strese, uyku düzeninin bozulmasına, sinirliliğe, dikkatin dağılmasına, iş veriminin düşmesine neden olur.

Ses kirliliğinin sonuçları

Ses kirliliği neticesinde insanlar üzerinde bir takım bozukluklar oluşabilir. İnsan yaşamı ve hayvan yaşamı üzerinde olumsuz etkileri bulunan ses ya da gürültü kirliliğinin insan sağlığına fiziksel ve psikolojik olarak etkileri vardır. Ses kirliliğinin insanlar üzerindeki sonuçları; İşitme kaybı, yüksek tansiyon, solunum bozukluğu, stres, uyku düzeninde bozulma, sinirlilik, iş veriminin düşmesi zihinsel etkinliklerin azalması gibi sonuçlar sayılabilir.

Ses kirliliği insanların yaşamını olumsuz etkiler. İşe gitmek için uyuyan birisini farkında olmadan korna basarak uyandırabiliriz. Böylece mikro düzeyde bir kişinin yaşamını olumsuz etkilemiş oluruz. Bu gibi pek çok örnek verilebilir.

Ses kirliliğini azaltmaya yönelik çözümler

Ses kirliliği ya da gürültü kirliliğini azaltmaya yönelik çözümlerin başında insanların bu konuda bilinçli olması gelmektedir. Bilinçli insanlar trafikte yüksek ses çıkaran araba egzosları kullanmaz. Ayrıca ses kirliliği oluşturan korna gibi uyarıcılara sürekli basmaz. Böylece ses kirliliğinin büyük bir bölümü önlenmiş olur. Günümüzde trafikte yüksek ses çıkaran arabaların pek çoğu trafik polisleri tarafından denetlenme sırasında ceza uygulanmaktadır. Bu yüzden bilinçli insanlar bu şekilde eylemlerde bulunmayacağı için temelde insanları bilinçlendirmeliyiz.